Innovatie 8: Minder infecties door breder inzetten antibiotische neuszalf en huidzeep

Bij een totale heup- of knieoperatie bestaat het risico op het optreden van een infectie met de Staphylococcus aureus bacterie. Een dergelijke infectie is te voorkomen door preventief antibiotische neuszalf en huidzeep te gebruiken rondom de operatie. Kregen eerder alleen patiënten die drager zijn van de Staphylococcus aureus bacterie deze middelen mee, sinds 2023 geldt dit voor alle patiënten die een totale heup- of knieoperatie ondergaan. Op deze manier worden meer infecties voorkomen.


Terug

Overal op de huid bevinden zich bacteriën, waaronder de Staphylococcus aureus bacterie. Veel mensen dragen deze bacterie bij zich zonder dat ze daar ziek van worden. De bacterie bevindt zich meestal in de keel, in de neus, op de huid of in de darmen. Dragerschap van de bacterie Staphylococcus aureus komt vaak voor: 15% van de mensen is langdurig (‘levenslang’) drager, 70% af en toe en 15% nooit. Bij een heup- of knieoperatie is Staphylococcus aureus één van de belangrijkste veroorzakers van infecties na een operatie.

De kans op een infectie na een totale heup- of knieoperatie is gelukkig klein (1-2 %), maar de gevolgen kunnen groot zijn: langdurige behandeling met antibiotica, opnieuw een operatie en mogelijk zelfs het verwijderen van de prothese. Daarom is het belangrijk om te voorkomen dat er na een operatie een infectie met Staphylococcus aureus kan optreden. Vandaar dat al jaren bij iedere patiënt die een totale knie- of heupoperatie ondergaat een neuskweek werd afgenomen. Deze neuskweek maakt duidelijk of de patiënt drager is voor de bacterie Staphylococcus aureus. In het geval dat de bacterie aanwezig was, werd de antibiotische neuszalf en zeep voorgeschreven.

Ondanks dit beleid bleek het optreden van infecties nog steeds op te treden. In Meander traden zelfs meer infecties op vergeleken met sommige andere ziekenhuizen. Afdeling infectiepreventie, afdeling orthopedie en de apotheek hebben daarom in samenwerking besloten om het beleid aan te passen. Er is besloten om, net als wat sommige andere ziekenhuizen doen, àlle patiënten die een totale heup- of knieoperatie ondergaan preventief te behandelden met de antibiotische neuszalf en zeep. Dus ongeacht dragerschap van Staphylococcus aureus. Het gaat om ongeveer 1000 patiënten per jaar. Tegelijkertijd is besloten om te stoppen met het afnemen van de neuskweek.

Dit nieuwe beleid wordt sinds 1 februari 2023 toegepast. Het is de verwachting dat het aantal infecties na een totale knie- of heupoperatie daardoor vermindert. Halverwege 2024, als we voldoende patiënten hebben behandeld, kunnen we evalueren of het aantal infecties daadwerkelijk omlaag is gegaan.