Innovatie 1: Optimale therapie met flucloxacilline door bloedanalyses

Sinds begin 2023 meet het laboratorium van de apotheek de flucloxacilline concentraties in bloed van patiënten die langdurig dit antibioticum intraveneus toegediend krijgen. De apothekers geven op basis van de uitslagen een doseeradvies voor de optimale werking van flucloxacilline. Vijf vragen aan apotheker Pjotr Temme over deze innovatie.


Terug

Waarom is het meten van flucloxacilline concentraties in bloed belangrijk?

“Flucloxacilline is een antibioticum dat gebruikt wordt bij de behandeling van infecties. Het is belangrijk dat bij patiënten de juiste concentratie flucloxacilline in bloed worden bereikt. Bij te lage concentraties bestaat het risico dat de behandeling niet goed aanslaat en een patiënt niet goed herstelt. Een te hoge concentratie kan juist leiden tot ernstige bijwerkingen. Op ons laboratorium bepalen we sinds begin 2023 de concentratie flucloxacilline in bloed van patiënten die flucloxacilline intraveneus toegediend krijgen. Op basis van deze uitslag kan de dosering flucloxacilline naar boven of naar beneden bijgesteld worden.”


Hoe gaat dit in de praktijk?

“Het meten van de flucloxacilline concentratie is alleen zinvol als patiënten voor een lange tijd intraveneus flucloxacilline krijgen. De apotheek traceert deze patiënten en stuurt een bericht naar de arts met de vraag voor een meting. Na de opdracht van de arts volgt de bepaling in het laboratorium van de apotheek. De apothekers geven vervolgens een doseeradvies en bij complexe gevallen wordt het advies eerst besproken met de medisch microbioloog. De arts verhoogt, verlaagt of handhaaft de dosering vervolgens zodat de patiënt de optimale dosering krijgt.”

Wat is speciaal aan deze analysemethode?

“In 2022 is onder supervisie van laboratorium manager Harry Kapelle een analysemethode ontwikkeld waarin we meerdere antibiotica tegelijkertijd konden analyseren, waaronder flucloxacilline. Helaas lukte het niet om met deze methode hele lage concentraties flucloxacilline te meten. Karin Boer, een van onze laboranten, (zie foto) heeft daarom een nieuwe methode ontwikkeld specifiek voor de lage concentraties flucloxacilline. In deze methode moet het bloed van tevoren wel een ultrafiltratie ondergaan bij 37°C. Dat maakt de methode wat bewerkelijker waardoor we in totaal 2-3 uur bezig zijn met de meting.”

Karin Boer, analist, bezig met flucloxacilline bepaling

Hoeveel aanvragen verwerkt de apotheek?

“De analyse van flucloxacilline wordt op ons laboratorium tweemaal per week uitgevoerd, op dinsdag en op vrijdag. Gemiddeld zijn er op elke bepalingsdag ongeveer 3 patiënten waarbij een analyse wordt aangevraagd. Dit komt dus neer op ongeveer 6 bepalingen per week.” 

Hoe ziet de toekomst eruit?

“In de apotheek zitten we nooit stil. Ook in 2024 volgen we actuele ontwikkelingen en beoordelen we of het nuttig en haalbaar is om nieuwe bepalingen op te zetten in ons laboratorium. Daarbij beoordelen we altijd goed of een bepaling klinische meerwaarde heeft, dus of de patient er echt beter van wordt. Het onwikkelen van een nieuwe bepalingsmethode is namelijk een intensief en langdurig proces. Door ons enthousiaste en gemotiveerde team verwacht ik nog veel mooie dingen voor de toekomst.”