Berdine: “Naast mijn werk als regieverpleegkundige op de afdeling Maag-, Darm-, en Leverziekten in Meander ben ik ook researchverpleegkundige bij de Pancreatitis Werkgroep Nederland. Vanuit deze laatste rol zie ik veel alcoholproblematiek en kwam ik ook in contact met het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Zij hebben een interventie opgezet voor patiënten met alcoholproblematiek. Bij patiënten die opgenomen worden met een alcohol gerelateerde aandoening wordt een vragenlijst afgenomen en op basis daarvan wordt een interventie gestart. Dit kan een kleine interventie zijn, bijvoorbeeld het bij ontslag uit het ziekenhuis meegeven van een folder, maar ook een grotere interventie zoals een kort of lang gesprek en bespreking van de patiënt in een multidisciplinair overleg. Ze bekijken nauwkeurig wat de patiënt nodig heeft, bellen deze na opname op indicatie nog een keer op en helpen hem of haar eventueel met de stap naar de verslavingszorg. Dit soort interventies kennen wij in Meander bij de MDL nog niet, behalve dat we een onttrekkingsprotocol inzetten en zo nodig enkele disciplines betrekken. Wij adviseren patiënten met alcohol gerelateerde problemen altijd wel om iets aan de verslaving te doen, maar ik zou graag een uitgebreidere interventie en netwerkzorg rondom deze patiënten opzetten. Dus bijvoorbeeld in samenwerking met verslavingszorg, maatschappelijk werk, een diëtist, psycholoog en de huisarts.”

Opzet onderzoek

Het onderzoek bevindt zich nu nog in de eerste onderzoeksfase. Berdine: “We zijn op dit moment het dossieronderzoek aan het afronden. We hebben de dossiers van alle MDL-patiënten die in 2019 opgenomen zijn geweest opgevraagd., en daarvan hebben we middels een steekproef onderzocht of er gevraagd is naar hun alcoholgebruik, hoe vaak en hoeveel deze patiënten aangaven alcohol te drinken, hoe vaak het alcoholgebruik ook daadwerkelijk overmatig was en hoe vaak wij deze patiënten binnen 30 dagen terug in Meander zagen met dezelfde problematiek. Deze gegevens worden nu verwerkt en bestudeerd. Daarnaast heeft een student van de Hogeschool Utrecht onderzocht wat verpleegkundigen nodig hebben om patiënten die verdacht worden van overmatig alcoholgebruik beter te bevragen en begeleiden. En tot slot heeft een andere student onderzocht wat de beste interventies zijn voor deze groep patiënten. Uit deze twee onderzoeken kwam naar voren dat motiverende gesprekken de beste interventie zijn en dat de verpleegkundigen hier graag extra in geschoold willen worden. Deze drie onderzoeken vormen uiteindelijk de basis voor de op te zetten interventies. We hopen in januari 2023 bij de MDL te kunnen starten met de interventies en als deze goed lopen het project ook ziekenhuisbreed te kunnen implementeren.”

Regieverpleegkundige Berdine Aman, initiatiefnemer en hoofdonderzoeker.

Verpleegkundig onderzoek

Meander is een STZ-ziekenhuis. Daarom is er binnen Meander veel ruimte voor het doen van wetenschappelijk onderzoek. Dit is belangrijk voor de verbetering en innovatie van de zorg voor de patiënten en voor de professionele ontwikkeling van de zorgverleners. Het betreft wetenschappelijk onderzoek door artsen, maar ook door verpleegkundigen en andere zorgprofessionals. Berdine vertelt: “Ik vind het erg leuk dat ik als verpleegkundige de kans krijg om dit onderzoek te doen in Meander. Toen ik mijn plannen presenteerde was mijn teammanager meteen enthousiast en ook de MDL-artsen vonden het een goed idee. Ze zien er echt de zin van in. Voor het opzetten van het onderzoek kon ik terecht bij het Wetenschapsbureau in Meander. Zij hebben mij goed geholpen. Er is een verplegingswetenschapper voor de advisering en begeleiding van verpleegkundigen die onderzoek willen doen.”

Bijdrage Vrienden van Meander

Stichting Vrienden van Meander zet zich in voor belangrijke projecten die ten gunste komen van patiënten en bezoekers. Met financiële steun van velen organiseert de Vrienden van Meander projecten binnen verschillende domeinen: ziekenhuis van morgen, prettig verblijf, oncologie, zorg voor ouderen en sinds een jaar ook voor wetenschappelijk onderzoek. Het onderzoek naar alcoholpreventie is een van de onderzoeken waar de Vrienden van Meander op dit moment geld voor ophaalt. Danielle Heere, fondsenwerver van Vrienden van Meander, vertelt: “Het doen van onderzoek is van belang voor de professionele ontwikkeling van zorgverleners en voor de innovatie van patiëntenzorg. Voor (wetenschappelijk) onderzoek is echter veel geld nodig, dat niet allemaal uit de jaarlijkse begroting kan worden betaald. De Vrienden wil door het werven van donaties voor onderzoek bijdragen aan de verbetering van de patiëntenzorg. Het geld dat we met de Vrienden ophalen voor wetenschappelijk onderzoek, kan op verschillende manieren ingezet worden. Bij sommige onderzoeken is er behoefte aan middelen, zoals bijvoorbeeld de aanschaf van thuistesten of het drukken van flyers en folders. Bij andere onderzoeken zitten de kosten vooral in personeel. Bij het onderzoek naar alcoholpreventie zal de opbrengst zowel aan middelen als aan personele kosten besteed worden. Zo ligt er de wens om verpleegkundigen te gaan scholen in motiverende gesprekstechnieken en willen ze ook promotiematerialen laten drukken zoals posters en zakkaartjes voor verpleegkundigen. En daarnaast is het idee dat Berdine haar zogenaamde taakdagen gaat besteden aan dit onderzoek en dat de 8 uur per week die hierdoor vrijkomen, ingevuld gaan worden door een flexkracht. Ook dit zal door de Vrienden gesubsidieerd worden. We zijn op dit moment volop aan het werven voor dit onderzoek, maar ook voor andere onderzoeken.” Meer informatie over de projecten van Vrienden van Meander is te vinden op www.vriendenvanmeander.nl/projecten/nieuwe-projecten.