Foto: klinisch geriater Marloes Romijn en verpleegkundig consulent Wendy Groep — Koelewijn tijdens de feestelijke bijeenkomst voor 10 jaar Geriatrie.

Terugblik

Marloes was een jonge klare, net klaar met de opleiding tot geriater, toen ze tien jaar geleden de opdracht kreeg om met twee collega klinisch geriaters de afdeling Geriatrie in Meander op te zetten. “Het was een hele leuke maar spannende tijd. Een sprong in het diepe. Met een team van jonge professionals hebben we stap voor stap gewerkt aan het opzetten van zowel de polikliniek als de verpleegafdeling. Wendy was een van de eerste verpleegkundigen die werd aangenomen. Als ik daarop terugkijk, voel ik me ontzettend trots”, vertelt ze met een twinkeling in haar ogen. Samen met Wendy deelt ze de liefde voor oudere mensen. Pure, prachtige mensen die ieder stukjes geschiedenis met zich meedragen. De liefde is, als ze erover vertellen, bijna tastbaar. Wat maakt dat ze beide al tien jaar met veel toewijding en enthousiasme zich inzetten voor de zorg voor kwetsbare ouderen.

Passende Zorg

Het zorgvuldig afwegen welke patiënten het meest gebaat zijn bij een opname op de afdeling geriatrie en het leveren van passende zorg, zijn dagelijkse grote uitdagingen voor het jonge team. “Voor opname op onze afdeling moet er een vraag voor diagnostiek en/of behandeling zijn. Daarbij gaat het niet alleen om lichamelijke aandoeningen maar ook om psychische, functionele en sociale aspecten” vertelt Marloes. “In het begin was het nog niet zo aan de orde. Ging de opname en overname van kwetsbare ouderen gemakkelijker. Dat was ook belangrijk om te doen; om ons bestaan bekend te maken bij andere afdelingen in huis”, vertelt Wendy. “Maar door complexere zorgvraag en de vergrijzing in de regio lukt dat niet meer”, vervolgt Marloes. “Mensen wonen langer zelfstandig, komen zieker binnen. Vaak zijn ze gevallen en hebben dementie, waardoor de complexiteit hoger is dan tien jaar geleden. Het vraagt een hele andere diagnostiek en behandeling in het ziekenhuis.” Tegelijkertijd brengt het ook uitplaatsingsproblematiek met zich mee. “Welk zorg hebben patiënten nodig als ze uit het ziekenhuis ontslagen worden? Dat zorg voor een enorme druk.”

Geriatrie in Meander én daarbuiten

Dat geriatrie en de kwetsbare ouderen steeds belangrijker wordt, is te merken. De groei van de afdeling is onmiskenbaar. Het team groeit naar vijf klinisch geriaters en een chef de clinique, van dertien naar negentien bedden op de verpleegafdeling en heeft inmiddels een drukbezochte polikliniek. Er wordt een Geriatrische Trauma Unit (GTU) ingericht om kwetsbare ouderen met een gebroken heup op te vangen. Ook werkt er sinds een half jaar een speciaal Geriatric Emergency Medicine (GEMM) team op de Spoedeisende Hulp. Het team werkt samen met de hoofdbehandelaar om efficiënte en effectieve zorg voor kwetsbare ouderen te leveren. Daarnaast speelt de afdeling ook een actieve rol in onderzoek en het opleiden van coassistenten, medisch specialisten en verpleegkundigen.

De zorg voor de kwetsbare ouderen gaat steeds verder dan de afdeling Geriatrie. En dat is belangrijk, vertelt Marloes. “Kwetsbare ouderen komen immers overal in het ziekenhuis.” Daarom heeft de afdeling de afgelopen jaren gebouwd aan bewustwording over thema’s als kwetsbaarheid bij ouderen. Hoe herken je dat? En hoe ga je er dan mee om? “Op allerlei niveaus was er aandacht voor”, vertelt Wendy. “We hebben een ‘wie van de drie’ spel in Meander georganiseerd, waarbij collega’s de uitdaging kregen om de kwetsbare patiënt te herkennen. We deelden video’s om te laten zien wat je beter wel en niet kan doen in het contact met ouderen met dementie. Ook liep er meermaals een trainingsacteur door het ziekenhuis om collega’s bewust te maken dat kwetsbare ouderen zich overal bevinden. Zo belichten we elke keer weer een stukje geriatrie uit: om aandacht te vragen, mensen bewust te maken én kennis te delen. De kwetsbare oudere komt overal en vraagt iets van elke zorgprofessional, elke collega in Meander.”

Om de samenwerking zo goed mogelijk te laten verlopen zijn relaties met eerstelijn zorgverleners ook erg belangrijk. Marloes: “door een actieve rol te spelen in allerlei projecten en samenwerkingsverbanden in de regio, dragen we ons steentje bij aan het leveren van passende zorg voor kwetsbare ouderen binnen én buiten Meander.”

Zorg op maat

Een sterke vergrijzing in de regio, een toenemende en complexere zorgvraag; er ligt een uitdagende toekomst in het verschiet. Zorg op maat is volgens Marloes daarbij een oplossing. “Voor de toekomst willen we steeds meer passende zorg bieden. Het gaat over zorg op maat, over afstemming met de patiënt en zijn naasten. Dat is voor ons heel belangrijk. De nadruk ligt nu vaak op de behandeling en de mogelijkheden die een behandeling kan bieden. In een wereld waarin zoveel mogelijk is en waarin specialistische zorg heel veel kán bieden is dat ook een logische gedachte. Maar is dat voor de patiënt de beste beslissing? Afzien van behandeling en kiezen voor palliatieve zorg, kan ook een keuze zijn. Niet alles wat kan, hoeft. Daar mogen we ons, zowel zorgverleners in de hele keten als patiënten, vaker bewust van zijn.”

“We kijken steeds meer naar de kwaliteit van leven”, vult Wendy aan. “Het is belangrijk dat we daarover nadenken en dat we daarover in gesprek gaan. Als we van patiënten weten wat kwaliteit van leven voor diegene betekent, kunnen we zorg zo passend mogelijk inrichten en kunnen we de zorg leveren die het beste bij hen past. Dat is de uitdaging voor de toekomst.”